Wanneer je op zoek gaat naar een nieuwe beamer, televisie, receiver of HDMI kabel, is de kans groot dat je de term HDR voorbij ziet komen. HDR content staat erom bekend dat het veel levendiger en natuurlijker uit de verf komt dan beelden zonder HDR. Ben jij benieuwd wat HDR is, waarom het zo'n toevoeging is, welke soorten er zijn en waar je op moet letten om de voordelen van HDR volledig te ervaren? Hieronder zetten we het voor je uiteen.
Waar staat HDR voor?
De afkorting HDR staat voor High Dynamic Range en wordt gebruikt als benaming voor het hoogste dynamische bereik van digitaal beeld. De kans is groot dat het digitale beeld binnen jouw huidige opstelling nog weergegeven wordt met de lagere SDR (Standard Dynamic Range). High Definition (HD) video, oftewel alle video met een minimale resolutie van 1280x720 pixels zonder HDR, weergeeft video namelijk met dit standaard dynamisch bereik. Met de komst van HDR is er een hele nieuwe wereld open gegaan, maar die bereik je niet zomaar.
Waarom is HDR beter dan SDR?
Het dynamische bereik van digitaal beeld wordt bepaald door de mate van meetbare lichtintensiteit. Het grootste verschil tussen HDR en SDR is dan ook met name het aantal stappen tussen het zwartste zwart en het witste wit wat gelijktijdig in het beeld zichtbaar is. Dit aantal stappen ligt bij HDR altijd hoger dan bij SDR. Naast het dynamische bereik gaat HDR-video ook hand in hand met een hogere bitdiepte, wat zorgt voor een groter kleurenbereik.
SDR-video kent een bitdiepte van voornamelijk 8-bit en hooguit 10-bit in zeldzame gevallen. High Dynamic Range kent daarentegen een bitdiepte van 10-bit en in het geval van DolbyVision zelfs (maximaal) 12-bit. Dit verschil lijkt misschien niet groot tot je bekijkt om hoeveel kleuren dit precies gaat. Zo heb je bij 8-bit te maken met 16,78 miljoen mogelijke kleuren, bij 10-bit is dat 1,07 miljard mogelijke kleuren en bij 12-bit kom je uit op 68,7 miljard mogelijke kleuren. Net als dat je met een hoger aantal pixels een cirkel meer rond zou kunnen uittekenen, kan je gradaties en nuances in kleuren veel natuurlijker overbrengen met een hogere bitdiepte. Zo lijkt het gras bij beamers met HDR en televisies met HDR toch echt een stuk groener. Althans, het kent dus veel meer verschillende soorten groen tinten.
Welke soorten HDR zijn er momenteel?
HDR10
De allereerste HDR-versie is HDR10. Vernoemd naar het feit dat deze versie enkel en alleen 10-bit ondersteunt. Vanaf HDMI 2.0 is het mogelijk om HDR-video via HDMI door te sturen naar een ondersteunend beeldapparaat. HDR10 maakt gebruik van statische metadata die informatie over de hele video doorgeeft aan het weergave apparaat. Deze informatie bestaat uit de maximale helderheid van een pixel gedurende de hele video, de maximale gemiddelde helderheid van een frame gedurende de hele video en het kleurvolume van het display waarop de video gemasterd is.
Met deze informatie kan jouw weergave apparaat interpreteren hoe het de gehele speelduur van de content om moet gaan met het HDR-video signaal. Aangezien het HDR-signaal dus een ander signaal is dan bij standaard SDR-beeldmateriaal, is het ook niet compatible met weergave apparaten die geen HDR ondersteunen. Wanneer het echter wordt geforceerd en de video wel afspeelt, ziet het beeld er dus een beetje raar uit.
HLG
Een andere bekende HDR-versie is HLG, oftewel Hybrid Log-Gamma. HLG content is in tegenstelling tot HDR10 wel backward compatible met beeldapparaten die géén HDR ondersteunen. Want hoewel we het een vorm van HDR noemen, is het eigenlijk een transfer functie die de gamma curve aanpast. Echter, om gebruik te maken van de hogere dynamische range is uiteraard wel ondersteuning voor HLG bij het weergave display vereist. Gelukkig wordt dit standaard geïmplementeerd sinds HDMI 2.0b.
Deze backward compatibility maakt het mogelijk om HDR toe te voegen aan signalen die in één vorm uitkomen bij de consument, zoals bij tv-uitzendingen. Tot nu toe wordt dit alleen nog ingezet bij sportevenementen, maar dit zal in de toekomst ook bij andere soorten content gebruikt worden. HLG kent, mede door de backward compatibility en de mogelijkheid om live beelden door te sturen, dan ook geen metadata.
DolbyVision
Wanneer je iets verder in HDR duikt, merk je dat mensen helemaal lyrisch zijn over DolbyVision. En dat is ook begrijpelijk als je kijkt naar wat hier allemaal achter zit. Want waar HDR10 gebruikmaakt van statische metadata om jouw weergaveapparaat te vertellen hoe hij de video moet interpreteren voor de duur van de video, maakt DolbyVision gebruik van dynamische metadata. In plaats van de metadata af te stellen op een hele video, kan bij DolbyVision worden gekeken naar individuele waardes per scene of zelfs per frame. Zo heb je veel meer controle over hoe het beeld zich moet verhouden per scène waardoor de maximale helderheid bij donkere scenes wordt gedimd, maar bij zonnige scènes op een tropisch strand verhoogd wordt voor een verbluffend resultaat.
Net als HDR10 is DolbyVision niet backwards compatible en moeten weergave apparaten ook voorzien zijn van ondersteuning voor DolbyVision. Deels is dit natuurlijk marketing, maar dit komt ook door de specifieke eisen die Dolby stelt voordat een display gecertificeerd kan worden voor DolbyVision. Daarnaast kan DolbyVision videomateriaal gemasterd worden met een hogere piekhelderheid. Hierdoor ontstaan er meer stappen tussen de meest heldere en meest donkere pixel in beeld. Ook biedt DolbyVision, naast de ondersteuning voor 10-bit, ondersteuning voor 12-bit. Hierdoor zijn er theoretisch nog betere kleurgradaties mogelijk.
HDR10+
Hier kunnen we kort over zijn. HDR10+ is een doorontwikkeling op de hierboven genoemde standaard HDR10, met als grote verschillen dat HDR10+ ook ondersteuning biedt voor hogere bitdieptes en daarnaast gebruik maakt van dynamische metadata. In tegenstelling tot DolbyVision, welke een speciale DolbyVision videotrack nodig heeft, kan HDR10+ beeldmateriaal ook worden afgespeeld op een HDR10-compatibel weergaveapparaat. Deze standaard is ontwikkeld door Samsung, maar kent nog niet dezelfde aanhang en implementatie zoals DolbyVision dat al wel heeft bereikt.
Waar moet je op letten bij HDR?
Om volledig te kunnen genieten van de kwaliteit van HDR zijn er wel een aantal zaken waar je op moet letten. Zo dienen zowel jouw bronapparaat, beeldapparaat, HDMI kabel als content de juiste ondersteuning voor HDR te bieden. Net als bij het streven naar de beste beeldkwaliteit bij 4K is elke schakel in jouw opstelling dus van belang. Wanneer bijvoorbeeld een streamingdienst geen films of series heeft die van HDR metadata zijn voorzien, zal je ook niet de volledige HDR ervaring hebben.
De hierboven genoemde soorten HDR zijn ook bepalend voor het uiteindelijke beeld. Zo geven de helderheid en het contrast zeker een indicatie van wat er mogelijk is, maar hangt de precisie af van de soort HDR welke wordt ondersteund door het beeldmateriaal. Maar uiteindelijk mag je er vanuit gaan dat wat je ook kiest, elk apparaat dat HDR ondersteunt, geeft je een fantastische beleving die beeldmateriaal natuurlijker laat overkomen dan dat dit bij SDR mogelijk is.
Jouw HDR home cinema opstelling stel je samen bij TheNextShop!
Met al deze verschillende HDR versies kan het soms lastig zijn om de juiste producten samen te stellen. Wanneer je er zelf niet helemaal uitkomt kan je altijd de hulp van onze av-specialisten inschakelen. Of kom langs in onze showroom in IJsselstein (nabij Utrecht) voor een demonstratie van onze beamers, projectieschermen en accessoires.
Wanneer jij de juiste producten hebt gevonden, bestel je deze met groot gemak in onze webshop en ontvang je ze, indien voorradig, de volgende dag al in huis! Verzending is gratis en als je niet tevreden bent kan je het product binnen 30 dagen gratis retourneren of ruilen.
Jouw audiovisuele opstelling laten installeren door TheNextShop? Dat kan! Onze installateurs hebben jarenlange ervaring met het samenstellen en installeren van AV totaaloplossingen in zowel zakelijke als particuliere omgevingen. Vraag vandaag nog vrijblijvend jouw offerte aan.
