Het woord ‘lumen’ kom je altijd tegen bij beamers. Dit is dan ook een van de zaken waar je goed op moet letten bij het kopen van een beamer. Bij TheNextshop houden we altijd rekening met drie belangrijke specificaties die aan elkaar gelinkt zijn, namelijk de throw ratio, projectiegrootte en de lichtopbrengst van de beamer in het aantal lumen. In dit artikel gaan we dieper in op deze helderheid. 'Wat houden lumen nou precies in?', 'welke soorten lumen zijn er?' en 'kan je ook een te hoog aantal lumen hebben?'. In dit artikel laten we graag ons licht schijnen op deze kwesties.
Wat zijn lumen?
We gebruiken het woord lumen als een meeteenheid voor de totale hoeveelheid zichtbaar licht die wordt uitgestraald door een lichtbron in alle richtingen, ongeacht de richting van het uitgestraalde licht. Deze eenheid wordt dan ook veel gebruikt om de helderheid van lichtbronnen te weergeven, zoals bij lampen en beamers. Bij beamers wordt deze helderheid gemeten in één richting, namelijk de kant waarnaar geprojecteerd wordt, het projectiescherm. Hoe hoger het aantal lumen, des te feller de helderheid van de lichtbron is. Maar niet alle soorten lumen zijn gelijk geschapen, hoe komt dat?
De verschillende soorten lumen
De helderheid van lichtbronnen wordt, zoals je hierboven hebt kunnen lezen, gemeten in het aantal lumen. Hierbij wordt echter geen rekening gehouden met de kleurtemperatuur van het licht. Omdat het aantal lumen niet gestandaardiseerd is, wordt daar met veel goedkopere beamers op grotere marktplaatsen vaak flink mee gesjoemeld. Bij TheNextShop vermelden we daarom altijd enkel het aantal Lumen zoals gemeten in de twee gestandaardiseerde metingen, namelijk het aantal ISO-lumen of het aantal ANSI-lumen.
Dit zijn echter niet de enige soorten lumen die je tegenkomt in de specificaties van veel fabrikanten. Zo noemen sommigen alleen het aantal LED-lumen en beginnen veel Chinese beamer fabrikanten, zoals XGIMI, DANGBEI, XIAOMI, FENGMI en Formovie, ook het aantal CVIA-lumen op te geven. Laten we de verschillende soorten lumen even kort toelichten.
Waar staat ANSI lumen voor?
Het American National Standards Institute, dat als ANSI wordt afgekort, houdt zich bezig met het vaststellen en onderhouden van Amerikaanse standaarden en normeringen die soms ook wereldwijd worden toegepast. Een van deze gestandaardiseerde metingen is het aantal ANSI lumen. Deze eenheid wordt gemeten door wit licht te projecteren op een vastgestelde grootte in een verduisterde ruimte en deze projectie te verdelen in 9 gelijke vlakken. Elk van deze vlakken wordt vervolgens gemeten met een lichtmeter in het aantal lux, een eenheid van verlichtingssterkte, waarna de waarden worden opgeteld en gedeeld worden door het aantal vlakken. Deze waarde wordt vervolgens vermenigvuldigd met het oppervlak van de projectie om zo tot het aantal ANSI-lumen te komen.
Je leest het al, de berekening van ANSI lumen is een serieuze aangelegenheid. Vandaar dat wij als TheNextShop hier ook op durven te vertrouwen.
Wat zijn ISO lumen?
Een recente toevoeging op de verschillende lichtopbrengstmetingen is de ISO-standaard. Ontwikkeld en gepubliceerd door de International Organisation for Standardisation en geadopteerd door gevestigde bedrijven, geeft deze waarde een duidelijker beeld over de te verwachte helderheid van een beamer dan met een ANSI-meting wordt gecommuniceerd. Het aantal ISO-waarden wordt steeds vaker weergegeven in plaats van het aantal ANSI-lumen. Merken zoals Epson, Dangbei en XGIMI meten op het moment van schrijven enkel nog maar via de ISO-methodologie, terwijl andere merken langzaam over zullen gaan of beiden opnemen.
In een perfecte wereld zouden de ISO en ANSI-metingen amper van elkaar af moeten wijken, ondanks de strengere meetmethodes. Helaas is dat niet het geval. Waar de manieren voor het meten van ISO afwijken van ANSI, is dat de lichtsensor gelijk aan het oppervlak wordt geplaatst in plaats van boven op het oppervlak, zoals bij ANSI-metingen wordt gedaan. Daarnaast wordt de ANSI-meting gedaan op één model terwijl ISO-metingen rekening houden met meerdere modellen waardoor het een gemiddelde helderheid is per model.
Hoe zit het met LED lumen?
Naast het aantal ANSI- en ISO-lumen vermelden sommige fabrikanten nog een andere meeteenheid, namelijk het aantal LED-lumen. In tegenstelling tot de gestandaardiseerde normen gaat het bij het aantal LED-lumen niet alleen om het gemeten aantal lumen, maar wordt de perceptuele helderheid ook meegenomen om tot een waarde te komen. Dit zogenaamde Helmholtz-Kohlrausch effect (HK) houdt er rekening mee dat sterk verzadigde kleuren als helderder beschouwd worden dan dat ze objectief genomen zijn.
Deze waarde is dan ook vaak 2,4 keer hoger dan het aantal ANSI lumen en wordt ook niet op een gestandaardiseerde manier gemeten. Hierdoor kan het vooral worden gezien als een marketingterm om beamers op basis van een LED lichtbron met een lagere helderheid positiever neer te zetten. Bij TheNextShop vermelden wij deze opgeblazen lumen dan ook niet.
De nieuwste CVIA lumen
De nieuwste meeteenheid voor lumen is door fabrikant Dangbei geïnitieerd. Deze CVIA lumen werden in samenwerking met fabrikant XGIMI en de China Video Industry Association uitgebracht op de Chinese markt. Deze standaard zal je dan ook niet snel buiten China vermeld zien staan en is met name ontworpen voor smart projectoren op de Chinese markt. Ook deze meetvorm wordt op eenzelfde soort manier gemeten als ANSI lumen, maar is daarbij ook wat strenger. Aangezien het aantal CVIA-lumen flink wat lager afwijkt van het aantal ISO-of ANSI-lumen en enkel gebruikt wordt in China, zal je deze waarde nagenoeg niet tegenkomen. De merken die dit gebruiken, zoals Dangbei, vermelden voor de Europese markt dan ook enkel het aantal ANSI-lumen.
Wat is het maximale aantal ANSI lumen?
Het maximale aantal ANSI lumen dat momenteel beschikbaar is op de markt varieert van ongeveer 10.000 tot 50.000 ANSI-lumen, afhankelijk van het merk en model van de beamer. Beamers met een dergelijke hoge lichtopbrengst zijn vaak bedoeld voor professionele toepassingen, zoals grote conferentiezalen, concertzalen, beurzen, en andere evenementen met veel omgevingslicht. Bij onze home cinema beamers ligt de maximaal beschikbare lichtopbrengst momenteel rond de 5.000 ANSI lumen.
Zijn meer lumen altijd beter?
Nee, dit is zeker niet het geval. Een hoog aantal beamer lumen is niet altijd beter. Als jij een beamer met een te hoog aantal ANSI lumen koopt, kan dat nadelig zijn voor jouw kijkervaring. In een donkere ruimte met een kleine projectie wil je niet dat jouw beamer te fel is. Hierdoor kan het ongemakkelijk kijken en kan je last krijgen van je ogen. Ook je zwartwaarden kunnen hierdoor lichter lijken dan de bedoeling is. Kijk dus altijd goed naar de aangeraden lichtopbrengst of vraag advies aan onze experts.
Benieuwd naar hoeveel lichtopbrengst jouw beamer nodig heeft? Wij schreven hier al eerder een artikel over waarin we de verschillen tussen lage en hoge lichtopbrengsten hebben getest!
